ကမာၻေက်ာ္ လူလိမ္ႀကီးမ်ား ေၾကာက္ေသာ သတင္း Media အေၾကာင္း တေစ့တေစာင္း

NEWS ဆိုတဲ့ စကားလံုးဟာ အမ်ားသိၿပီး ျဖစ္သည့္ စကားလံုး ေဝါဟာရ ျဖစ္သည္။ ‘သတင္း’ လို႔ သိထားၾကသည္။ သုေတသီ အခ်ဳိ႕က NEWS ကို ဒီလို အနက္အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုၾကပါသည္။

NEWS = North ေျမာက္ဘက္/ East - အေရွ႕ဘက္/ West - အေနာက္/ South- ေတာင္ဘက္။

ျပည္သူလူထု သိရွိေစရန္ အရပ္ေလးမ်က္ႏွာမွ လာေသာ အေၾကာင္းအရာ၊ အျဖစ္အပ်က္ဆန္းမ်ားကို ‘သတင္း’ လို႔ အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုၾကျပန္တယ္။

‘သတင္း’ တစ္ခု အေနႏွင့္ မွတ္တမ္း တင္ရာတြင္ စံနမူနာ စာေၾကာင္းတစ္ခုကို စိတ္ဝင္စားဖြယ္ အျဖစ္ သုေတသီ အခ်ဳိ႕က တင္ျပထားပါသည္။ “ေခြးတစ္ေကာင္သည္ လူတစ္ေယာက္ကို ကိုက္သည္ကို သတင္း အေနႏွင့္ မေဖာ္ျပသင့္ပါ”။ ဥပမာ- A dog bites a man. It is not news ဆိုလိုသည္မွာ ေခြးဆိုတာ သူစိမ္းေတြ႕ရင္ ေဟာင္တတ္သည္၊ ကိုက္တတ္သည္။ သိပ္ဆန္းျပားေသာ ကိစၥတစ္ခု မဟုတ္ေၾကာင္း ဆိုလိုသည္။

သို႔ေသာ္လည္း A Man bites a dog. It is news. ‘လူတစ္ေယာက္သည္ ေလးဖက္ေထာက္ၿပီး ေခြးတစ္ေကာင္ကို လိုက္ကိုက္သည့္ ျဖစ္ရပ္ကို’ သတင္း အေနႏွင့္ မွတ္တမ္းတင္ ေဖာ္ျပသင့္သည္ဟု သတင္းသုေတသီမ်ားက အႀကံျပဳထားသည္။

လူ႔သဘာဝသည္ မိမိထက္ နိမ့္က်ေသာ ‘ေခြး’ တိရစာၦန္ကို လိုက္ကိုက္သည္ကို ဆန္းျပားေသာ ျဖစ္စဥ္ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုလိုသည္။

၂၁ ရာစုသည္ ဆက္သြယ္ေရး နည္းပညာမ်ားေၾကာင့္ ကမာၻသည္ ရြာျဖစ္လာရသည္။ The World becomes the Village ရြာတစ္ရြာတြင္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္သည္ ဟုတ္တာလုပ္လွ်င္ ေကာင္းသတင္းႏွင့္ ေက်ာ္ေစာသည္။ မဟုတ္တာ လုပ္လွ်င္ ထိုသူ၏ မေကာင္းသတင္း တစ္ရြာလံုး ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနမည္။ ‘ဟုတ္လွ်င္ ေက်ာ္မည္၊ ပုပ္လွ်င္ ေပၚမည္ ျဖစ္သည္။ မည္သို႔မွ် ဖံုးဖိထား၍ မရပါ။’

‘၈၈’ မ်ဳိးဆက္ ကိုမင္းကိုႏိုင္သည္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားဘဝႏွင့္ ေထာင္က်ေနစဥ္တြင္ ေထာင္ဝင္စာ လာပို႔သူ မိသားစုဝင္မ်ား၊ မိတ္ေဆြမ်ားအား ေျပာေလ့ရွိေသာ မွတ္သားစရာ တစ္ကားတစ္ခုမွာ ‘ကြၽန္ေတာ့္ ဆီကို ေထာင္ဝင္စာလာရင္’ ‘ဟင္းမပါလွ်င္ ေနပါေစ၊ သတင္းပါရင္ ၿပီးေရာ’ ဆိုသည့္ ေျပာဆိုခ်က္ကို R.F.A ႏွင့္ ကိုမင္းကိုႏိုင္ ေတြ႕ဆံု ေမးျမန္းခန္းတြင္ ၾကားခဲ့ဖူးပါသည္။

သတင္းမီဒီယာမ်ား အေနႏွင့္ သတင္းတစ္ခုကို ေဖာ္ျပရာတြင္ ခိုင္လံုဖို႔၊ တိက်ဖို႔ လိုသည္။ ခန္႔မွန္းသတင္းမ်ား၊ ေကာလာဟလ သတင္းမ်ားကို ျပည္သူလူထုထံ လံုးဝ မတင္ျပသင့္ပါ။

၂၀၁၃ ၾသဂုတ္လ ၂၄ ရက္ စစ္ကိုင္းတိုင္း ကန္႔ဘလူၿမိဳ႕နယ္၊ ထန္းကုန္းရြာ ျဖစ္ရပ္သတင္းတြင္ စိတ္မႏွံ႔သူ၊ က်ပ္မျပည့္သူ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ခန္႔ လူငယ္တစ္ဦးက အသက္ ၂၅ ႏွစ္ခန္႔ မိန္းကေလးတစ္ဦး၏ လက္ကို ဆြဲကိုင္သည့္ ပဋိပကၡ ျဖစ္ရပ္ကို လူမႈေရးကြန္ရက္ Facebook စာမ်က္ႏွာမ်ားတြင္ ထိုသတင္းကို ‘မုဒိမ္းမႈ’ ဟု အေျခအျမစ္ မရွိဘဲ၊ တိတိက်က် မသိဘဲ ေရးသားခ်က္မ်ားသည္ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး၊ အဓိက႐ုဏ္းမ်ား ျဖစ္ေစရန္ ‘မီးေလာင္ရာ၊ ေလပင့္’ ျဖစ္ေစသတည္း။ အက်ဳိးဆက္ကား ဆန္စက္ တစ္လံုးႏွင့္ လူေနအိမ္ ေစ်းဆိုင္မ်ား ၅၂ လံုး ဖ်က္ဆီးျခင္း ခံခဲ့ရသည္။

႐ိုးရာအစဥ္အလာ၊ ယဥ္ေက်းမႈအစံု ဘာသာေပါင္းစံု ေနထိုင္ေသာ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံေတာ္သစ္ဆီကို လွမ္းတက္ေနေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္သစ္ကို မတည္မၿငိမ္ ျဖစ္ေစသည္။

သတင္းတစ္ခုကို ေျခရာေကာက္ေတာ့မည္ ဆိုလွ်င္ ဘယ္သူက (Who)၊ ဘယ္သူ႔ကို (Whom)၊ ဘယ္ေနရာမွာ (Where)၊ ဘယ္အခ်ိန္ (When)၊ ဘာေၾကာင့္ (Why)၊ ဘယ္လို (How) ျဖစ္ရသည္ စသည္ျဖင့္ မိမိ၏ သတင္းကို ဂုဏ္တက္ေအာင္၊ အဆင့္အတန္း ရွိေအာင္ ျပဳလုပ္သင့္သည္။ ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕ (နဝတ)၊ ႏိုင္ငံေတာ္ ေအးခ်မ္းသယာယာေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ေကာင္စီ (နအဖ) အစိုးရမ်ားလက္ထက္ ထုတ္ေဝခဲ့ေသာ ႏိုင္ငံေတာ္ပိုင္ ေၾကးမံု သတင္းစာ၊ ျမန္မာ့အလင္း သတင္းစာႏွင့္ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား MRTV ႏွင့္ MWD တို႔တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ အႀကီးအကဲ ဆိုသူမ်ား၊ မိသားစုမ်ား၊ ဘုရားသြားျခင္း၊ တံတားဖြင့္ပြဲ၊ လမ္းဖြင့္ပြဲ၊ ေက်ာင္းဖြင့္ပြဲ၊ စက္႐ံုဖြင့္ပြဲ စသည့္ သာမန္ ကိစၥရပ္မ်ားကို ေရးႀကီးခြင္က်ယ္ အခ်ိန္မ်ားမ်ားယူၿပီး TV တြင္ ျပသ၊ သတင္းစာမ်ားတြင္ ေနရာအေတာ္ယူ ေဖာ္ျပခဲ့ျခင္း မ်ားသည္ ျပည္သူလူထု၏ စိတ္ဓာတ္ အင္အားကို လႊမ္းမိုးခဲ့ျခင္း၊ ေစာ္ကားခဲ့ျခင္းသာ ျဖစ္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္လည္း နဝတ၊ နအဖ စစ္အစိုးရ လက္ထက္ သတင္း၊ မီဒီယာမ်ားကို ၾကည့္လွ်င္ Pagoda ႏွင့္ Soldier ေတြ ကိုသာ ေတြ႕ရသည္။ “ကမာၻေပၚမွာ သတင္းစာ စဖတ္လွ်င္ ေနာက္ဆံုး စာမ်က္ႏွာမွ သတင္းစာကို ဖတ္ေသာ တိုင္းျပည္သည္ ျမန္မာျပည္ ျဖစ္လာခဲ့သည္” ဟု ကြယ္လြန္သူ စာေရးဆရာႀကီး တစ္ဦးက ေဝဖန္ခဲ့ဖူးသည္။

ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္ၿပီး တိုင္းျပည္မ်ားတြင္ ႏိုင္ငံအႀကီးအကဲ ဆိုသူမ်ား၊ မိသားစုမ်ား သက္ဆိုင္ရာ ဘာသာေရး အေဆာက္အအုံ မ်ားသို႔ သြားျခင္း၊ လမ္းေဖာက္၊ တံတား ေဆာက္ျခင္းမ်ားကို ၎ ႏိုင္ငံမ်ားရွိ Media မ်ားတြင္ သတင္းအေနႏွင့္ ေဖာ္ျပျခင္း လံုးဝ မရွိေၾကာင္း အခိုင္အမာ ေတြ႕ရသည္။ တင္ျပခဲ့လည္း ျပည္သူထူထုက စိတ္ဝင္စားျခင္း မရွိေၾကာင္း သိရသည္။

မည္သို႔ပင္ဆိုေစ သတင္းဟူသည္ ေကာင္းသတင္းမ်ား ရွိသလို ဆိုးသတင္းမ်ားလည္း ရွိတတ္ေပသည္။ သတင္း၊ မီဒီယာမ်ားသည္ လူထု၏ နား၊ မ်က္စိမ်ား ျဖစ္သည္။ လူထုသည္ ဗဟုသုတရဖို႔၊ ကမာၻတစ္ခြင္ ဘာေတြ ျဖစ္ေနသည္ကို သိဖို႔၊ မ်က္စိကို ဖြင့္ထားသည္။ နားကို စြင့္ထားသည္။ စာဖတ္ေသာ လူမ်ဳိးတိုင္း တိုးတက္ၾကသည္။ တိုးတက္ခ်င္ေသာ လူမ်ဳိးတိုင္း စာဖတ္သင့္သည္ကို ဆရာေဇာဂ်ီက သူ အဂၤလန္မွာ ေက်ာင္းတက္စဥ္ မနက္မိုးလင္းသည္ႏွင့္ အဂၤလန္သားေတြ ေနရာတိုင္း လိုလိုမွာ သတင္းစာဖတ္လ်က္ ရွိသည္ကို ေတြ႕ခဲ့ေၾကာင္း သူ၏ စာအုပ္တြင္ ေရးသားခဲ့ဖူးသည္။ ‘သတင္းစာ တစ္ေစာင္၏ အသက္သည္ တစ္ရက္ မျဖစ္သင့္ပါ။ ယေန႔သတင္းသည္ မနက္ျဖန္အတြက္’ သမိုင္း ျဖစ္သင့္ပါသည္။

လူထုအက်ဳိးျပဳ သတင္းမီဒီယာမ်ားကို လူထုက အားေပးသည္၊ ေထာက္ခံသည္၊ ကူညီသည္။ ထိုသတင္း Media မ်ားေၾကာင့္လည္း လူထုကို ဖိႏွိပ္ေသာ၊ ရက္စက္ေသာ အာဏာရွင္ စနစ္မ်ား ခ်ဳပ္ၿငိမ္းစျပဳၿပီး လူသားဝါဒကို အေျခခံေသာ၊ ပြင့္လင္း ျမင္သာေသာ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံသစ္မ်ား ေပၚထြန္းလာရျခင္း ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ စတုတၳမ႑ိဳင္ဟု တင္စား ေခၚဆိုေသာ သတင္းမီဒီယာကို ႏိုင္ငံေတာ္ အႀကီးအကဲမ်ား၊ တာဝန္ရွိသူမ်ားက တစ္ခဲနက္ ေႏွာင္ႀကိဳးမဲ့ လြတ္လပ္ခြင့္ ေပးသင့္သည္။ အဘက္ဘက္မွ အားေပး ကူညီသင့္ၿပီ။

By; (ဂ်က္ဖရီတင္အုန္း R.I.T ရန္ကုန္ စက္မႈတကၠသိုလ္)
Credit to; The Voice Weekly