အႏုျမဴ၊ ဓါတုနဲ႔ ဒံုးက်ည္

္Chemical weapon news ဓါတုလက္နက္စက္ရံုသတင္းနဲ႔ တာလတ္ပစ္ ဒံုးလက္နက္ ထုတ္လုပ္မႈေနာက္မွာ မွတ္ခ်က္ေပးလာသူေတြ မနည္းပါ။ သတင္းေအာက္မွာ အကိုးအကားကို အဂၤလိပ္လိုတင္ထားပါေသးတယ္။ စံုေစ့ေအာင္ေလ့လာျပီးမွ မွတ္ခ်က္ေပးၾကတာ ပိုသင့္ပါတယ္။

အခ်ဳပ္ေျပာရရင္ ဒီလက္နက္သတင္းေတြနဲ႔ဆက္လို႔ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ဆက္ဆံေရး၊ ရုရွားနဲ႔ဆက္ဆံေရးမွာ စစ္အစိုးရဟာ ဖံုးဖိကာကြယ္ေနရပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာကို အဲဒါေတြ လံုးဝ မလုပ္ပါဘူးလို႔ ေျပာရတယ္။ လာစစ္ပါဆိုတာလဲ လုပ္ခဲ့ရျပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာစာခ်ဳပ္တခ်ိဳ႕ကိုလဲ လက္မွတ္ေရးထိုးထားပါေသးတယ္။ မထိုးေသးတာလဲရွိတယ္။ ဥပမာ Hague Code of Conduct against Ballistic Missile Proliferation (HCOC) တိုက္ျခင္းျပစ္ဒံုးက်ည္စာခ်ဳပ္။

• Surface-to-air missiles (SAMs) တရုပ္နဲ႔ ရုရွားလုပ္ ေျမျပင္မွေဝဟင္ျပစ္ ဒံုးက်ည္ နည္းနည္းေတာ့ ပိုင္ထားပါတယ္။ Hong Ying-5, 9K38 Igla နဲ႔ 9K310 Igla-1 လူသယ္ယူပစ္ခတ္ႏိုင္တာမ်ိဳးေတြ ပါတယ္။ British Bloodhound Mk2, 2K12 Kub (2K12 Куб), S-125 Pechora-2M (Печора-2M) နဲ႔ Hongqi-2 SAMs ေတြလဲရွိပါတယ္။
• ျမန္မာနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယား သံတမန္ဆက္ဆံေရးကို ၂ဝဝ၇ မွာ ျပန္လုပ္ခဲ့တယ္။ ၂ဝဝ၈ ႏိုဝဘၤာလထဲမွာ သူရေရႊမန္း ေျမာက္ကိုရီးယားကို သြားခဲ့တယ္။ ေလေၾကာင္းရန္ ကာကြယ္ေရး ေရဒါစခန္းနဲ႔ ဒံုးက်ည္နဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ေနရာေတြကို လည္ခဲ့တယ္။ Igla SAMs နဲ႔ Scud missiles ဒံုးက်ည္လုပ္စက္ရံုေတြလဲပါတယ္။ ျမန္မာ့ Scud missile ဒံုးက်ည္စက္ရံု အမွတ္ ၁၂၅ ဟာ ေျမာက္ကိုရီးယားကေနလာတာ ျဖစ္တယ္။
• ၂ဝဝ၉ တံုးက ေျမာက္ကိုရီးယားသေဘၤာ Kang Nam I ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံကိုဦးတည္ထုတ္ေမာင္းေနတာကို အေမရိကန္က သိသြားလို႔ ေနာက္ျပန္လွည့္သြားခဲ့ရတယ္။ ၂ဝ၁၁ မွာ M/V Light သေဘၤာလဲ အလားတူ ျပန္လွည့္သြားခဲ့ရတယ္။
• ၂ဝ၁၂ ၾသဂုတ္လထဲမွာ ဂ်ပန္ကေန သတၲဳပိုက္ ၅ဝ နဲ႔ အလူမီနီယမ္ သတၲဳေရာပိုက္ ၁၅ ခုကို ဖမ္းဆီးႏိုင္ခဲ့တယ္။ ဒါေတြက ႏူကလီးယားနဲ႔ ဒံုးက်ည္ ထုတ္လုပ္ရာမွာ သံုးတာေတြျဖစ္တယ္။ သေဘၤာဟာ ရန္ကုန္အေျခစိုက္ တည္ေဆာက္ေရးကုမၸဏီကိုသြားဘို႔ျဖစ္တယ္။ ပစၥည္းေတြမွာ DPRK လို႔ပါရွိျပီး ေျမာက္ကိုရီးယားနယ္စပ္နားက တရုပ္ႏိုင္ငံ Dalian ဆိပ္ကမ္းကေန လာတာျဖစ္တယ္။
• ဂ်ပန္ Toko Boeki ကုမၸဏီထုတ္ ႏွစ္မ်ိဳးသံုးဆလင္ဒါေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံက ရရွိတယ္လို႔ ၂ဝဝ၈ သတင္းထဲမွာ ပါခဲ့ေသးတယ္။ ဂ်ပန္အစုိးရကေန ကုမၸဏီပူးတြဲတည္ေထာင္သူ Li Gyeong Ho ကို တရားစြဲလိုက္တယ္။ သူဟာ ၂ဝဝ၈ စက္တဘၤာလနဲ႔ ၂ဝဝ၉ ဇႏၷဝါရီလထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ပစၥည္းေတြ ပို႔ခဲ့လို႔ျဖစ္တယ္။ သူ႔ကုမၸဏီဟာ ေျမာက္ကိုရီးယားက New East International အတြက္ထုတ္လုပ္ေပးတာ ေပၚသြားတယ္။
• ၂ဝဝ၃ ဇူလိုင္လထဲမွာ အေမရိကန္ကေန ဗိုလ္ခ်ဳပ္သိန္းေဌးကို ေျမာက္ကိုရီးယားကိစၥနဲ႔ဆက္စပ္ျပီး ဒဏ္ခတ္ အေရးယူမႈ လုပ္လိုက္တယ္။ သူဟာ Directorate of Defense Industries (DDI) အၾကီးအကဲျဖစ္ျပီး စစ္လက္နက္ဝယ္ယူမိန္႔အမွတ္ Executive Order (E.O.) 13619 ကို လက္မွတ္ထိုးခဲ့သူျဖစ္တယ္။
• ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ Treaty on the Nonproliferation of Nuclear Weapons (NPT) မွာပါဝင္ထားေပမဲ့ Biological ဇီဝလက္နက္နဲ႔ Toxin Weapons Convention (BTWC) အဆိပ္သင့္လက္နက္အျပင္ Chemical Weapons Convention (CWC) ေတြကို လက္ခံဘို႔လုပ္မထားေသးဘူး။
• ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အခုထိေတာ့ chemical weapons (CW) program ဓါတုလက္နက္ေတြ ပိုင္ထားတယ္လို႔ အတည္မျပဳႏိုင္ေသးပါ။ သံသယေတြနဲ႔ သတင္းေတြေတာ့ အမ်ားအျပားရွိေနတယ္။
• ၁၉၉၃ မွာ Chemical Weapons Convention (CWC) ကို လက္မွတ္ထိုးထားေပမဲ့ 1925 Geneva Protocol ကို လက္မွတ္မထိုးေသးပါ။
• ၂ဝ၁၃ ဒီဇဘၤာလထဲမွာေတာ့ လႊတ္ေတာ္ကအတည္ျပဳခ်က္ရရင္ (CWC) ကို လိုက္နာက်င့္သံုးပါမယ္လို႔ ေျပာလာတာရွိတယ္။

By; ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၁-၂-၂ဝ၁၄
Credit to; လြင္သႏၱာစိုး