Autonomous Regions

Autonomous regions ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ေဒသမ်ား (လူမ်ိဳးစုျပသနာေျဖရွင္းနည္း)
=============================
=============================

ႏိုင္ငံမ်ားစြာတြင္ လူမ်ိဳးစုမ်ားေနထိုင္မႈမ်ားျပားေသာ ျပည္မယ္မ်ားကို ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ေပးေသာ ေခတ္ျဖစ္သည္။ ဖက္ဒရယ္စနစ္ကို မွ်တစြာက်င့္သံုးႏိုင္သည့္ႏိုင္ငံမ်ား (အေမရိကန္၊ ၾသစေၾကးလွ်ား၊ကေနဒါ..ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ဖက္ဒရယ္ျပည္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ ေအာင္ျမင္ေသာ္လည္း၊ တရုပ္ကဲ့သို႔ေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ျပည္နယ္တိုင္းကို စစ္မွန္ေသာကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္မေပးပါ။ ဗဟုိမွအုပ္ခ်ဳပ္ရတြင္ ခက္ခဲလာေသာ လူမ်ိဳးစုအင္အားေကာင္းသည့္ ေဒသမ်ားတြင္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ်ားစနစ္ကို ထူေထာင္ေပးထားသည္။ အထူးသျဖင့္ လက္ရွိ တရုပ္ႏွင့္အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံမ်ားကို ေလ့လာၾကည့္ပါမည္။ သူတို႔ လူမ်ိဳးစု ျပသနာေျဖရွင္းနည္းကို ေလ့လာပါမည္။

တရုပ္ႏုိင္ငံမွကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ျပည္နယ္(၅)ခု

ျပည္နယ္၅ခုကို ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး (လူမ်ိဳးစုမ်ားအုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္) ေပးထားရသည္။ ထိုေဒသမ်ားသည္ လူမ်ိဳးစုမ်ား၏ မူလေနထိုင္ရာ နယ္ေျမမ်ားျဖစ္ျပီး၊ တရုပ္လူမ်ိဳးမ်ား ေရၾကည္ရာျမက္ႏုရာ လာေရာက္ေနထိုင္ၾကေသာ္လည္း လူမ်ိဳးစုအင္အားၾကီးမားလွသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တရုပ္အစိုးရက Autonomous Regions ဟု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဥပေဒတစ္ခု ဖန္တီးေပးထားရသည္။ သို႔မဟုတ္ပါက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးခက္ခဲႏိုင္ျပီး၊ လူမ်ိဳးစုအဓိဂရုန္းမ်ား၊ ခြဲထြက္ပုန္ကန္မႈမ်ားျဖစ္လာပါက တိုင္းျပည္နစ္နာမည္ျဖစ္သည္။ ယခု၂၁ရာစုတြင္ စစ္အင္သံုး ေခ်မႈန္းမႈမႈ ေခတ္မစားေတာပဲ၊ လူနည္းစု၊ လူမ်ားစု အခ်င္းခ်င္း ေလးစား၊ အသိမွတ္ျပဳေသာ ေခတ္ကို စီးပြားေရးလြတ္လပ္ခြင့္၊ လူမႈေရးလြတ္လပ္ခြင့္မ်ားေပးျပီး အုပ္ခ်ဳပ္ၾကသည္။ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအာဏာ အထူးသျဖင့္၊ စစ္တပ္၊ရဲတပ္ႏွင့္ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရး၊ ကုန္သြယ္ေရးတို႔ကို ဗဟုိကခ်ဳပ္ကိုင္ထားသည္။ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးျပည္နယ္မ်ားတြင္ လူနည္းစုမ်ားသည္ သတ္မွတ္ထားေသာ အခ်ိဳးက်ကိုယ္စားလွယ္မ်ား အလိုအေလ်ာက္ရရွိသည္။ အာဏာရွိပါတီ၊တရုပ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီခ်ည္း ကိုယ္စားလွယ္မျဖစ္ေအာင္ လူနည္းစုမ်ားကို ကာကြယ္ေပးထားသည္။

Xinjiang ျပည္နယ္တြင္ Uyghur လူမ်ိဳးစုမ်ားက ၄၅%ရွိျပီး၊ သူတို႔သည္ မူဆလင္ဘာသာ၀င္မ်ားျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တရုပ္အစုိးရက အထူးသတိထားအုပ္ခ်ဳပ္သည္။ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးမ်ားကို ေခတ္သစ္တရုပ္အစိုးရက အထူးေငြကုန္ခံ၊ ေဒသဖြံ႔ျဖိဳးမႈကို လုပ္ေဆာင္ေပးသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္နယ္ခ်င္းစပ္ေနသာ ယူနန္ျပည္နယ္ကဲ့သို႔ပင္ လူမ်ိဳးစုေပါင္းမ်ားစြာရွိသည္။ ယူနန္ျပည္နယ္တြင္ လူမ်ိဳးစုတစ္ခုက အင္အားမၾကီးသျဖင့္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမလိုေပး။ Xinjiang Uyghur လူမ်ိဳးစုမ်ားစြာရွိသျဖင့္ အထူးအခြင့္ေရးေပးထားရသည္။ ၂၀၀၉တြင္ မူစလင္ထၾကြမႈမ်ားေၾကာင့္ လူေပါင္း၂၀၀ေက်ာ္ ေသဆံုးရသည္။ ၂၀၁၃ ဇြန္လတြင္လည္း လူ၂၃ဦးေသဆံုးေသာ အေရးခင္းျဖစ္ျပန္သည္။ လူဦးေရ သန္း၂၀ရွိေသာျပည္နယ္ၾကီးျဖစ္ျပီး၊ အေရးအခင္းမ်ား မၾကာခဏျဖစ္ေသာ္လည္း တရုပ္အစိုးရက ေကာင္းစြာထိန္းခ်ဳပ္ထားႏိုင္သည္။

အျခားျပည္နယ္မ်ားမွာ တိဘက္ ၉၂% လူမ်ိဳးစုမ်ားၾကီးစိုးေသာ္လည္း၊ လူဦးေရ ၃သန္းမွ်သာရွိသျဖင့္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးျဖင့္ ထိန္းထားႏိုင္သည္။ နာမည္ေက်ာ္ လူအခြင့္အေရး ဗုဒၶဘုန္းေတာ္ၾကီး ဒလိုင္လာမား၏ ျပည္နယ္ျဖစ္သည္။ သီးျခားလြတ္လပ္ေရးအတြက္ တိုက္ပြဲ၀င္ေနၾကဆဲျဖစ္သည္။

မြန္ဂိုျပည္နယ္တြင္ ၁၇%ရာႏႈန္းမြန္ဂိုမ်ား ေနထိုင္ၾကသည္။ လြတ္လပ္ေသာ မြန္ဂိုႏိုင္ငံကလည္း ရွိေနေသာေၾကာင့္၊ တရုပ္အစိုးရက အထူးအုပ္ခ်ဳပ္ရသည္။ လူဦးေရ ၂၃သန္းရွိျပီး၊ အမ်ားစုသည္ တရုပ္ ဟန္မ်ိဳးႏြယ္မ်ားျဖစ္ေသာ္လည္း လူနည္းစုအခြင့္အေရးေပးသည့္အေနျဖင့္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေပးထားသည္။

Ningxia ျပည္နယ္သည္ မြန္ဂိုျပည္နယ္ႏွင့္တရုပ္ျပည္မၾကီးၾကားတြင္ရွိသည္။ မ်ားျပားလွေသာ လူမ်ိဳးစုမ်ားရွိျပီး၊ လူဦးေရ ၆သန္းခန္႔တြင္၊ အမ်ားစုမွာ မူဆလင္ဘာသာ၀င္မ်ားျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဘာသာေရးအေခ်ျပဳေသာ အဓိကရုန္းမ်ား မၾကာခဏျဖစ္သည္။ ခရစ္ယာန္ဘာသာလည္း အသင့္တင့္မ်ားျပားသည္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ာစြာလည္းရွိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေပးထားရသည္။

Guangxi ျပည္နယ္သည္ တရုပ္ႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္း၊ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံႏွင့္ နယ္ခ်င္းစပ္ေနသည္။ တရုပ္ဟန္လူမ်ိဳးမ်ားက ၆၂ရာႏႈန္း အမ်ားစုျဖစ္သည္။ ဒုတိယအမ်ားဆံုး၊ Zhuang လူမ်ိဳးစုမ်ားက ၃၂%အထိရွိသည္။ ျမန္မာႏွင့္နယ္စပ္ျဖစ္ေသာ ယူနန္ျပည္နယ္ကဲ့သို႔ တိုင္းရင္းသားမ်ားစြာ ရွိသည္။ ျပည္နယ္၏ လူဦးေရ ၄၆သန္းတြင္ Zhuang လူမ်ိဳးစုက ၁၄သန္းခန္႔ရွိေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေပးထားရသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံနွင့္ဆက္စပ္ေနေသာ ယူနန္ျပည္နယ္သည္ လူဦးေရ ၄၅သန္းရွိျပီး၊ တရုပ္ဟန္လူမ်ိဳးမ်ားက ၆၇% အမ်ားစုျဖစ္သည္။ က်န္ေသာလူမ်ိဳးစုမ်ားတြင္ အမ်ားဆံုး ၁၁% Yi လူမ်ိဳးစုျဖစ္သည္။ အျခား မ်ားျပားလွေသာလူနည္းစုမ်ားမွာ တိဘက္-ျမန္မာလူမ်ိဳးစုတြင္ပါ၀င္ျပီး၊ ကခ်င္လူမ်ိဳးမ်ားလည္း ပါ၀င္သည္။ ၀.၁% မွ ၂.၀% အထိ လူမ်ိဳးစုမ်ားစြာရွိေသာ္လည္း လူမ်ားစုျဖစ္ေသာ တရုပ္ဟန္လူမ်ိုဴးမ်ားက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ထိန္းထားႏိုင္သည္။ တရုပ္ဟန္လူမ်ိဳးမ်ားမွာ ကြန္ျဖဴးရွပ္အေျခခံ၊ ဘာသာမရွိသူမ်ားျဖစ္ေသာ္လည္း တိုင္းရင္းသားမ်ား၊သည္ ရိုးရာနတ္ကိုးကြယ္သူမ်ားျဖစ္သည္။ ခရစ္ယန္မစ္ရွင္မ်ားျဖင့္ အမ်ားျပား ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္မ်ား ျဖစ္လာၾကသည္။ မစ္ရွင္မ်ားမွာ Gladstone Porteous (from Australia)ယ Alfred James Broomhall, Janet Broomhall, Ruth Dix and Joan Wales of the China Inland Mission စသည္တို႔ျဖစ္သည္။ ယူနစ္ျပည္နယ္မွာ တိုင္းရင္းသားမ်ားစြာရွိေသာ္လည္း ၆၇% တရုပ္ဟန္လူမ်ိဳးမ်ားက ေကာင္းစြာထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ကုိယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေပးရန္မလို။

အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ
ကုိယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေပးထားရေသာ ျပည္နယ္ (၄)ခုရွိသည္။
1. Yogyakarta (1950) , 3.4 million people, 90% are Javanese, govern by Sultan
2. Aceh (2005) ,  5 million people,  Acehnese 79%, most are Christian
3. Papua (2000) , 2.8 million people, many ethnic group, most are Christian
4. West Papua (2008) , 0.76 million people, many ethnic group, Christian 53%, Muslim 37%
ကခ်င္လူမ်ိဳးစု ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးလမုန္တူးဂ်ာႏွင့္ အဖြဲ႔သည္၊ ၂၀၁၁ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပါ၀င္ရန္ စည္းရံုး၊ မွတ္ပံုတင္ခဲ့ရာ၊ ျမန္မာအစိုးရမွ လံုး၀ပါ၀င္ခြင့္မေပးပါ။  KIA စစ္ဗိုလ္ေဟာင္းမ်ားပါ၀င္ျပီး၊ ကခ်င္ျပည္သူလူထု ေထာက္ခံမႈကို အမ်ားဆံုးရေသာေၾကာင့္ မွတ္ပံုတင္ခြင့္မေပး။ တသီးပုဂလိကအျဖစ္လည္း ေရြးေကာက္ပြဲပါ၀င္ခြင့္မရပါ။ ဦးလမုန္တူးဂ်ာ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရာ အင္ဒိုနီးရွားတြင္ အေသေပ်ာက္မ်ားစြာျဖစ္ရေသာ Acehnese အာခ်န္ျပည္နယ္ လူမ်ိဳးစုအေရးအခင္းကို ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေပးျခင္းျဖင့္ ေျဖရွင္းခဲ့ျခင္းကို နမူနာ၊ အၾကိမ္ၾကိမ္ တင္ျပ၊ စာတန္းထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ္လည္း၊ ျမန္မာအစိုးရက မသိက်ိဳးႏြန္လုပ္ထားသည္။ အခ်ိန္မက်ေသး၍ ဟု ဆိုႏိုင္မည္ေလာ။ အင္ဒိုနီးရွား ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို အတုယူေနသည့္ျမန္မာအစိုးရသည္၊ အင္ဒိုနီးရွားမွာ ျပည္တြင္းစစ္ကို ရပ္စဲေစခဲ့သည့္ Acehnese ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ုဳပ္နည္းလမ္းကို ျမန္မာျပည္တြင္အသံုးခ်ရန္ ဘာမ်ားခက္ခဲေနပါသနည္း။

အိႏၷိယႏိုင္ငံ
ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေပးသည့္ ျပည္နယ္အေရတြက္မွာ မ်ားျပားလွသည္။  Bodoland (2003) · Chakma (1972) · Dima Hasao (1970) · Garo Hills (1952) · Gorkha Hills (1988) · Jaintia Hills (1972) · Karbi Anglong (1970) · Kargil (1995) · Khasi Hills (1952) · Lai (1972) · Leh (1995) · Mara ၷ(1972) · Tripura Tribal Areas (1982) and de facto autonomous area - North Sentinel Island (1947)

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၂၀၁၁ အစိုးရသစ္ေျပာင္းျပီးေနာက္၊ အစိုးရႏွင့္အဆင္ေျပေသာ ျပည္နယ္မဟုတ္သည့္၊ လူမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားကို အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေပးထားသည္။ အႏၷိယပံုစံ လူမ်ိဳးစုငယ္ေလးမ်ားျဖစ္ေသာ ဓန၊ ကိုးကန္႔ရ်မ္း၊ နာဂ၊ ပေလာင္၊ ပအို႔ ႏွင့္ ၀ လူမ်ိဳးစုုမ်ားအား ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ေပးျခင္းျဖစ္သည္။ ျပည္နယ္မ်ားမွ လူမ်ိဳးစုလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ားမွာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ကို ျမန္မာနယ္စပ္ျပည္နယ္မ်ားျဖစ္ေသာ အိႏၷိယမွ နာဂ၊အာသံ၊မီဇို၊ မဏိပူရ စသည့္ျပည္နယ္မ်ားကဲ့သို႔ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ေတာင္းဆိုေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။ လူမ်ိဳးစုၾကီးမ်ားျဖစ္ေသာ ကရင္၊ ရွမ္း၊ ရခိုင္၊ ကခ်င္၊ မြန္၊ ကယားျပည္နယ္မ်ားတြင္ လက္နက္ကိုင္ လူမ်ိဳးစုအဖြဲ႔မ်ား အင္အားခိုင္မာစြာရွိေနၾကသည္။ သူတို႔သည္ စစ္မွန္ေသာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ေတာင္းဆိုေနၾကသည္။ အစိုးရသစ္မွာ Myanmar Peace Council တည္ေထာင္ျပီး၊ ျပည္နယ္လက္နက္ကိုင္အုပ္စုမ်ားႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုျခင္း၊ စီးပြားေရးလုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ား ခြဲေ၀ေပးျခင္း လုပ္ေဆာင္ေနသည္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာကို ဗဟိုမွသာ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားဆဲျဖစ္သည္။

တရုပ္ျပည္ကို နမူနာထားျပီး ေရးရျခင္းမွာ တရုပ္အစိုးရသည္ လူနည္းစုမ်ားကို အထူးသျဖင့္၊ စီးပြားေရးတြင္ ေက်နပ္မွ်တမႈရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးႏိုင္သည္ကို ေတြ႔ရပါသည္။ စီးပြားေရးတြင္ လူမ်ားစု၊ လူနည္းစု ခြဲျခားမႈမရွိျခင္းသည္ ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ျခင္းျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး
လူမ်ိဳးမ်ား၏ အစိုးရသစ္သည္ တရုပ္ဟန္လူမ်ိဳးမ်ားကဲ့သုိ႔ျဖစ္ေစ၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ဂ်ဗားလူမ်ိဳးစုမ်ားကဲ့သို႔ျဖစ္ ျမန္မာျပည္နယ္မ်ားကို မည္ကဲ့သို႔ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ေပးမည္နည္းဆိုသည္မွာ ေစာင့္ၾကည့္ရမည္။  ႏိုင္ငံေရးေတြ႔ဆံုမႈမ်ားကို၊ ယံုၾကည္မႈျဖင့္ (ပြင့္လင္းစြာ) ရိုးသားစြာလုပ္ေဆာင္ရေပမည္။
ကရင္ျပည္နယ္တြင္ အေမရိကန္၊ထိုင္းႏိုင္ငံမ်ားက ၾကား၀င္ေပးေသာေၾကာင့္ အခက္ခဲမရွိပဲ အပစ္ခတ္ရပ္စဲခဲ့ေသာ္လည္း၊ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ အလြန္ခက္ခဲလုပ္ေဆာင္ရသည္။ တရုပ္ျပည္ ေရအားလွ်ပ္စစ္ ျမစ္ဆံုဆည္ရပ္တံ့သြားျခင္းလည္း အေၾကာင္းခ်က္မ်ားစြာတြင္ တစ္ခုပါမည္။ တရုပ္ျပည္ႏွင့္အေမရိကန္ အင္အားျပိဳင္မႈတြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္သားမ်ား ၾကားညွပ္ခံရသည္ဟု ဆိုၾကသည္။ ယခုအခါ ကခ်င္ KIA နယ္ေျမမ်ားတြင္ ေနရာယူထားေသာ ျမန္မာစစ္တပ္သည္ ေနာက္ဆုတ္မသြားေသာ္လည္း ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမႈမ်ားကို စတင္ေနျပီး၊ တိုက္ပြဲၾကီးမ်ား ရပ္ဆိုင္းေနျခင္းသည္ ေကာင္းေသာအလားလာျဖစ္သည္။ အင္အားၾကီးေသာ ျမန္မာစစ္တပ္မွ စတင္အေလွ်ာ့ေပးျခင္းမွာ မွန္ကန္ပါသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ အလြန္ခက္ခဲစြာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ေဆာင္ေနရျခင္းမွာ သယံဇာတၾကိမ္စာျဖစ္ေၾကာင္း အားလံုးသိပါသည္။ စီးပြားေရးပြင့္လင္းျမင္သာေသာ ၂၁ရာစုတြင္ အိႏိၷယႏွင့္တရုပ္ျပည္တို႔သည္ တဟုန္ထိုး စီးပြားတိုးတက္ေနခ်ိန္ျဖစ္သည္။ ထိုႏွစ္ႏိုင္ငံၾကားတြင္ ေရာက္ေနေသာ ကခ်င္ျပည္နယ္သည္၊ ကုန္စည္ကူးသန္းျခင္းအတြက္ အဓိကက်လာသလို၊ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ၾကြယ္၀လွေသာ ေက်ာက္စိမ္း၊ ကြ်န္းသစ္၊ ေရႊ၊ ေရအားလွ်ပ္စစ္ ..စသည္တို႔သည္၊ မက္ေမာစရာခ်ည္းျဖစ္ေနသည္။ အထူးသျဖင့္ တပိန္ေရအားလွ်ပ္စစ္လုပ္ငန္းမွာ ကခ်င္လက္နက္ကိုင္ KIA တပ္မ်ားကို တျပားမွမေပးဘူး၊ အင္အားသံုး ေမာင္းထုတ္ေသာအခါ နာက်ည္းမႈမ်ားျဖင့္ စတင္ခဲ့ေသာ ကခ်င္-ျမန္မာ တိုက္ပြဲမ်ားျဖစ္သည္။ နာက်ည္းမႈျဖင့္ ဓါတ္ေငြ႔မ်ား၊ စစ္ေလယဥ္မ်ားျဖင့္ အျပင္းထန္တိုက္ခိုက္ေသာအခါ ကခ်င္လူမ်ိဳးမ်ားက လူမ်ိဳးတံုးတိုက္ပြဲလားဟု မ်က္ရည္က်ရသည္။ က်ားကုတ္က်ားကန္၊ အေသခံျပီး ခုခံတိုက္ပြဲဆင္ၾကသည္။ ကခ်င္ျမိဳ႔ရြာၾကီးေပါင္း ရာႏွင့္ခ်ီ ပ်က္စီး၊ မီးေလာင္၊ ျပာက်ခဲ့ရသည္။ ဘာမဟုတ္သည့္ သယံဇာတကို တရုပ္ျပည္သို႔ ေရာင္းစားေနၾကသည္။ သယံဇာတက်ိန္စာ။

ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္မ်ား လူၾကီးခ်င္းအဆင္မေျပမႈမွ၊ ကခ်င္မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား တစ္သိန္းေက်ာ္ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ျဖစ္ရသည္။ ျမန္မာစစ္တပ္မွ စစ္သား၊စစ္ဗိုလ္ လူငယ္မ်ားစြာ က်ဆံုးခဲ့ရသည္။ လူမ်ိဳးေရးအျပင္ ကခ်င္အမ်ားစုသည္ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္မ်ား ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဘာသာေရးလွ်ိဳ႔ေဆာ္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာရသည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံ မူဆလင္ခြဲထြက္စစ္ပြဲကဲ့သို ေသဆံုး၊ဒဏ္ရာရသူမ်ား စာရင္းလုပ္ခြင့္မျဖစ္ႏိုင္ေသာ္လည္း လူဦးေရ ေထာင္၊ေသာင္းမက ေသေၾက၊ပ်က္စီးခဲ့သည္မွာ ျငင္းမရႏိုင္ပါ။

ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနည္းလမ္းသည္သာ တစ္ခုတည္းေသာနည္းျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာအစိုးရသစ္ သိမည္ျဖစ္သည္။ လူမ်ိဳးၾကီး၀ါဒ၊ စစ္၀ါဒီအစြဲကို ခြ်တ္ႏိုင္ဖို႔၊ လူလူျခင္းေလးစားမႈ အထူးလိုအပ္ေနပါသည္။ ယခုအခါ လူမ်ိဳးစုလက္နက္ကိုင္မ်ားက လက္နက္မစြန္႔ပဲ၊ စီးပြားေရးလုပ္ခြင့္မ်ားကို ရရွိထားၾကပါသည္။ စီးပြားေရးအက်ိဳးအျမတ္ကို ခြဲေ၀ယူရတြင္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္ ေက်နပ္မွ်တမႈရွိေအာင္လုပ္ရမည္။ ထိုမွ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး၊ ေလးစားမႈ၊ ယံုၾကည္မႈ ခိုင္မာလာျပီး ညီအစ္ကို တုိင္းရင္းသားအားလံုး လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ မခြဲျခားသည့္၊ သာယာ၀ေျပာေသာ ဖက္ဒရယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္သို႔ ခ်ီတက္ႏိုင္မည္ျဖစ္သတည္း။

Reference; http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_autonomous_areas_by_country

By; အင္ဂြန္ဂ်ာ၀ါ
Source; Ngun Ja Wa